ਯੂਕੇ, ਆਇਰਲੈਂਡ, ਅਮਰੀਕਾ, ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 4 ਦਿਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਰੁਝਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਫ਼ਤੇ ‘ਚ 4 ਦਿਨ ਕੰਮ ਦਾ ਨਿਯਮ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਧਾਉਣ, ਕੰਮ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ, ਤਣਾਅ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ 4-ਦਿਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਕਰਮਚਾਰੀ ਸਿਰਫ 80% ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਵੀ 100% ਤਨਖਾਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਾਰ ਨਵੇਂ ਲੇਬਰ ਕੋਡ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਨਵੇਂ ਲੇਬਰ ਕੋਡ ਨੂੰ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਅਜੇ ਤੱਕ ਅਟਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੋਡ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ।
ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਰ ਦਿਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਜੇਕਰ ਇਹ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨਤਾ ਹੋਰ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ, ਜਦੋਂ ਪੂਰੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਔਸਤ ਕੰਮਕਾਜੀ ਹਫ਼ਤਾ ਲਗਭਗ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 41 ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲ-ਟਾਈਮ ਕਰਮਚਾਰੀ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉੰਨਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪਾਰਟ-ਟਾਈਮ ਕਾਮੇ ਲੱਭਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਾਰਟ ਟਾਈਮ ਨੌਕਰੀਆਂ “ਘੱਟ ਤਨਖਾਹ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਠੇਕੇ” ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਪਾਰਟ ਟਾਈਮ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੁੱਲ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦੇਵੇਗਾ।
ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਘਟੇਗੀ। ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 4 ਦਿਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਬੋਝ ਪਵੇਗਾ, ਜਿੱਥੇ ਵੀਕੈਂਡ ‘ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਦਬਾਅ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਲੰਬੇ ਵੀਕਐਂਡ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ‘ਤੇ ਲੰਬੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਚਾਰ ਲੇਬਰ ਕੋਡਾਂ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰੀ/ਵੇਜ ਕੋਡ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਕੋਡ, ਕੰਮ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਕੋਡ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ (OSH) ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੋਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਲੇਬਰ ਕੋਡਾਂ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਹੁਣ ਦੇਖਣਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ।
